geplaatst
Voor het eerst is het gelukt om een aantal eigenschappen van een compleet atoom in Star Trek-stijl te teleporteren van de ene naar de andere plek. Dat is heel wat anders dan een mens overstralen naar een ruimteschip, maar de experts zijn allang blij: de uitvinding van een ultrasnelle ‘kwantumcomputer’ komt nu wel heel snel dichtbij.
Het zijn krantenkoppen waarover men tot voor kort alleen maar kon fantaseren: “Doorbraak in teleportatie-onderzoek”, “wetenschappers voeren teleportatie uit”, “materie gaat de teleportatieruimte in.” Maar de koppen zijn écht. Twee onderzoeksgroepen zijn er afzonderlijk van elkaar in geslaagd eigenschappen van een atoom ‘over te stralen’ naar een andere plek.
De ‘doorbraak’ zat er al aan te komen. Zes jaar geleden slaagden onderzoekers van het Californische technologie-instituut Caltech er als eerste in een pakketje lichtenergie, een foton, van de ene naar de andere kant van een tafel te teleporteren. En in 2002 lukte het onderzoekers van de Universiteit van Aarhus in Denemarken om twee wolkjes cesiumatomen gereed te maken voor teleportatie. Maar de meeste experts dachten dat de teleportatie van een écht atoom nog jaren op zich zou laten wachten.
Bij teleportatie draait het trouwens geenszins om het verplaatsen van objecten, maar om het overstralen van zulke subtiele zaken als de energetische eigenschappen van een deeltje. Daarbij draait het allemaal om ‘verstrengeling’ (‘entanglement’), het vreemde verschijnsel dat twee deeltjes met behulp van laserlicht zodanig met elkaar verbonden kunnen worden dat ze altijd direct op elkaar reageren, hoe ver je ze ook uit elkaar haalt. Beroemd is de uitspraak van Einstein, die het effect afdeed als ‘spookachtige actie op afstand’.
Maar in 1993 drong het tot een onderzoeksgroep van IBM door dat het met verstrengeling in principe ook mogelijk is om zaken te teleporteren. De twee verstrengelde deeltjes werken dan als het ware als een fax: het ene deeltje ‘leest’ informatie van een te teleporteren object, het partnerdeeltje reageert daarop door de informatie tevoorschijn te halen. Het grote verschil met een gewone fax is wél dat het origineel op het moment van verzending ogenblikkelijk verdwijnt.
In Oostenrijk brachten Rainer Blatt en collega’s op deze manier enkele natuurkundige eigenschappen van een calciumatoom over naar een ander calciumatoom, overigens over een afstand van slechts acht duizendste millimeter. Het bijzondere is dat Blatts opstelling anders dan de gebruikelijke teleportatie-experimenten eenvoudig is te bedienen, met een druk op een knop. In de VS, aan het ‘National Institute voor Standards and Technology’ (NIST) van het ministerie van Handel, straalden David Wineland en collega’s twee eigenschappen van een cesiumatoom over naar een ander cesiumatoom. Om precies te zijn werden de ‘spin’ en de ‘fase’ van het atoom geteleporteerd.
Experts denken dat teleportatie ooit wordt gebruikt in supersnelle kwantumcomputers, computers die niet werken met nullen en enen, maar met ‘qubits’ die veel meer vormen van informatie bevatten. De teleportatie kan misschien de ongewone ‘bedrading’ leveren die nodig is voor zulke flitscomputers. Niemand weet wanneer de eerste kwantumcomputer een feit is: schattingen lopen uiteen van 2010 tot 2050.
En wie weet wordt het ooit mogelijk een compleet klontje atomen, of zelfs een primitief virus over te stralen. Een mens teleporteren lijkt uitgesloten. Daarvoor zou álle informatie van álle honderd miljard triljard atomen in ons lichaam in één klap foutloos moeten worden uitgelezen. Volgens een veel aangehaalde metafoor zou het overstralen van al die informatie met de huidige stand van techniek daarna honderd miljoen keer langer duren dan de tijd dat het heelal bestaat. En alsof dat niet genoeg is, moet de overdracht volledig foutloos zijn. Eén miniem foutje, en de persoon aan de andere kant van de teleportatieruimte is een ander dan de persoon die is ‘verzonden’.
Afgezien daarvan is er een meer aardse reden waarom teleportatie van mensen onhaalbaar lijkt. Bij de teleportatie wordt het origineel vernietigd. En in de kwantummechanica mag dat dan niets bijzonders zijn, in de gewone mensenwereld bestaat daarvoor een woord: moord.
-------------------- People are like pieces of a puzzle. We all fit together, but not all of us connect. Berichten: 6985 | Plaats: Zeist | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!
Printer-versie van dit onderwerp
