geplaatst
Een virtuele driedimensionale computerinterface is binnen tien jaar werkelijkheid. Tot nog toe stellen de 3d-probeersels teleur, inclusief de fonkelnieuwe desktop van Sun, Looking Glass. Die conclusie trekken Hans Paijmans, onderzoeker aan de Universiteit van Tilburg, en Erik Schute, student Bedrijfskunde en Digitale Media.
Universitair docent Paijmans wedt om een kratje bier dat we binnen vijf jaar al eens gespeeld hebben met een driedimensionale bediening voor computers. Over tien jaar werken we ermee, zegt hij. “Dan zet je voor het zoeken van informatie op internet even een helm op, of manipuleer je de informatie die geprojecteerd wordt op een speciaal brilletje.” De huidige tweedimensionale desktop werd indertijd gepresenteerd als de computervariant op een bureau. In plaats van een map op te pakken, moet je erop klikken Maar de mens is er op toegerust zich te oriënteren in drie dimensies. Werkt het efficiënter als je digitale gegevens van alle kante kan bekijken?, zo vroeg de onderzoeker zich af.
Kabel in het hoofd Paijmans putte inspiratie voor het onderzoek uit science fiction boeken “Daarin steekt de hoofdpersoon een kabel in het hoofd, waarna hij door een virtuele ruimte wandelt, in plaats van op knoppen klikt. En het ene na de andere sf-verhaal heb ik zo langzamerhand werkelijkheid zien worden, dus waarom dit niet ook?” Hij was benieuwd hoe ver de voor de Windows desktop beschikbare 3d-alternatieven al gevorderd zijn. Schute studeert 16 augustus af op een vergelijking van zes driedimensionale interfaces voor het Windows-platform, Clockwise Win3d, Blueberry, Icon3d, 3DNA, 3Dtops en Rooms. Om een vergelijking mogelijk te maken, zocht hij van elk kenmerken uit als hardwarevereisten, ergonomie, consistentie en demetafoor die voor de nieuwe bediening werd gezocht. Drie van de pakketten probeerde hij in de praktijk uit. Zijn onderzoek borduurt voort op dat van collega-studenten die methoden bedachten voor het meten van de efficiëntie van websites. “De 3d-interface staat nog in de kinderschoenen”, concludeert Schute. De bediening is te complex en oriëntatie in de grote interfaces is lastig. De student stelt daarnaast vast dat maar weinig bedrijven zich met de driedimensionale interface bezighouden. Voor de praktijktests installeerde Schute een aantal testversies op een Windows-pc. De interface van Rooms, 3Dna en Win3d doen denken aan computerspellen als Kings Quest, Wolfenstein 3D en Unreal Tournament. Het is een voor de hand liggende metafoor; de gebruiker loopt door kamers en gangen waarin de toepassingen en data zijn opgeborgen. “Gek genoeg maakt geen van deze pakketten gebruik van de snelle grafische omgevingen die bij moderne spellen allang werkelijkheid zijn. De bediening is schokkerig, je stapt zomaar door muren heen en je raakt snel de weg kwijt.” De functionaliteit van deze driedimensionale gebruikersinterfaces beperkt zich daarnaast tot een alternatief voor het navigeren naar de bestaande 2d-programma’s. Zodra de bureaulade of deur met het opschrift “Office toepassingen” wordt geopend, verschijnt de bekende Windows verkenner weer, of start tekstverwerker Word. Een handige uitbreiding op de 2d-interface lijkt Icon3d, dat een kubus maakt waarop alle iconen zijn verzameld die op de desktop staan. In drie dimensies zijn in een oogopslag meerdere vlakken en dus meer iconen te overzien. Dit lijkt voor Unix-gebruikers handiger dan voor Windowsgebruikers. Unix-gebruikers zijn het al gewend om met meerdere dekstops achter of naast elkaar te werken.
Efficiënter Schute wil met zijn onderzoek onder meer vaststellen of met een andere interface het pc-schermgebruik efficiënter wordt. Modernere beeldschermen bieden een steeds groter wordend werkoppervlak, maar dat mondt niet uit in een andere manier van werken, ziet Schute. Hij beschrijft in zijn scriptie onder meer een test van het aantal en de maat van de applicatievensters die gebruikers op een pc-scherm open hebben staan. Paijmans: “Daarvoor organiseerden we hier snel een steekproef. Aan de ene kant van deze gang zitten Windows- gebruikers, en aan de andere kant Unix- en Linux- die-hards.”De Windows-gebruikers hebben de applicatievensters bijna altijd op maximale grootte, de Unix-gebruikers werken vrijwel altijd met meerdere vensters naast elkaar. Wetenschappelijk verantwoord was die test overigens niet, besluit de docent. “Dat is een onderwerp voor een volgende student.”
Overzichtelijk Er is een tekort aan wetenschappelijk onderzoek naar de 3d-interface, vindt Schute. De twee Brabanders zijn echter niet als enigen met het onderwerp bezig. Onderzoekers als Frank van Ham van de Technische Universiteit Eindhoven experimenteren met driedimensonale weergaven van bestanden en directories. Daarmee wordt onder meer het beheer van opslag mogelijk overzichtelijker. “De Eindhovense onderzoekers maakten een driedimensionale ruimte om bestanden en directories in te arrangeren, het is veel meer dan een ruimtelijk plaatje”, aldus Paijmans. Naast onderzoekers zijn ook de grote softwareleveranciers bezig de gebruikersinterface te verbeteren. Zo ontwikkelen onderzoekers in dienst van Microsoft ‘Taskgallery’. Dat laat de metafoor op de pc-monitor uitgroeien van een bureaublad tot een volledig kantoor. Volgens Schute staat de ontwikkeling van Taskgallery nu stil. Het bedrijf heeft totnogtoe geen versie uit het lab laten ontsnappen. Concurrent Sun deed dat wel; het presenteerde afgelopen september de 3d-desktop Looking Glass, die draait op besturingssystemenUnix of Linux. Onvoldoende, oordeelt Paijmans. “Ze kennen 3d-eigenschappen toe aan de objecten op de desktop, maar die blijft zelf in feite tweedimensionaal. Het maakt geen gebruik van de ruimte.” Iets wat verder weg staat is bijvoorbeeld niet automatisch ouder. Wetenschappelijk geformuleerd: “De driedimensionaliteit heeft geen semantiek, er zit geen betekenis achter.” Schute: “Looking Glassmaakt gebruikers wel klaar voor een 3d-omgeving.”
-------------------- People are like pieces of a puzzle. We all fit together, but not all of us connect. Berichten: 6985 | Plaats: Zeist | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
geplaatst
Source code van dat sun gebeuren komt binnenkort uit zodat mensen een OS kunnen gaan maken ervan Berichten: 3613 | Plaats: Venray | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!
Printer-versie van dit onderwerp
![[Big Grin]](biggrin.gif)
