geplaatst
Onderzoekers zijn erin geslaagd muizen te veranderen in een soort superman: ze rennen zonder ook maar één keer oefenen twee keer zo ver als andere muizen, en eten zo vet als ze maar willen, zonder een grammetje aan te komen. Mooier nog: momenteel worden er al middelen getest die het supermaneffect wellicht opwekken bij mensen.
Een topconditie kweken terwijl u thuis op de bank hangt. Zoveel eten als u wilt, zonder ook maar een grammetje aan te komen. Gespierd worden zonder ooit een sportschool van binnen te zien.
Die ultieme droom van de verwende westerse mens ligt nu voor het oprapen, denken Amerikaans-Koreaanse onderzoekers. Allemaal dankzij een experimenteel middel, dat nu nog de anonieme naam GW501516 draagt. Het middel, dat met geluk al over enkele jaren de markt kan bestormen, is bedoeld tegen bepaalde stofwisselingsziektes en te hoog cholesterolgehalte. Maar als GW501516 zijn belofte echt waarmaakt, kan het het succes van Prozac en Viagra misschien doen verschrompelen.
Onderzoeker Ronald Evans en collega’s konden het aanvankelijk zelf ook niet geloven. De onderzoekers hebben een familie laboratoriummuizen gekweekt die wat slanker zouden zijn dan gewoon. Maar in plaats daarvan veranderden de dieren in onvermoeibare marathonlopers. Zonder ook maar één keer oefenen renden de muizen na behandeling met het middel 1800 meter aaneen, terwijl een normale muis al na 900 meter volledig stuk zit.
En dat was niet alles. De onderzoekers probeerden Supermuis vadsig te mesten door hem op een dieet van vetrijk voedsel te zetten. Maar wat ze ook probeerden, het diertje bleef mager en gezond. “Ze hebben een soort metabolisch schild tegen het aankomen,” meldt Evans.
Daarna behandelden ze een ander groep muizen ter controle met GW501516, een stof die momenteel door twee farmaceutische bedrijven wordt getest. Het middel bootst het effect van de genetisch verandering na. Ook de muizen op GW501516 bleven slank en veranderden spontaan in uitstekende duursporters.
Spiervezels zijn er in twee soorten: witte en rode, zo genoemd vanwege de kleur die ze krijgen als je ze in besprenkelt met laboratoriumchemicaliën. De rode spieren zijn de echte duurspieren. Voor hun energie verbranden ze zuurstof, en vooral marathonlopers hebben de rode spieren. De witte vezels daarentegen zijn de spiervezels van de sprinter: ze leveren een korte, heftige energiestoot door suikers af te breken – maar zijn daarna snel uitgeput. Mensen die niet aan sport doen, hebben ongeveer evenveel rode als witte vezels.
Ronald Evans en collega’s uit de VS en Zuid-Korea slaagden erin de balans tussen de twee spiersoorten naar hun hand te zetten. Muizen die werden behandeld met het wondermiddel in wording GW501516 kregen daarvan meer rode, en minder witte vezels. En omdat rode vezels vet verbranden, bleven de dieren slank. Letterlijk net als een marathonloper.
Sleutel van het bizarre succes is een lichaamsstofje waarvan men het bestaan al kende, het eiwit ‘PPAR-delta’. Vorig jaar werd duidelijk dat PPAR-delta waarschijnlijk de verbranding van lichaamsvet versnelt en zodoende vetrolletjes tegengaat. Het Koreaans-Amerikaanse team probeert daarom al geruime tijd het PPAR-vuurtje op te stoken, eerst door muizen genetisch te veranderen, en nu door toediening van GW501516, een stof die PPAR-delta een handje helpt.
Evans en collega’s stonden wel even met hun ogen te knipperen. “We hadden wel verwacht dat hun spieren in staat zouden zijn meer vet te verbranden. Maar wat we niet hadden zien aankomen, was dat de spieren dat zouden doen door het aantal rode spiervezels te vergroten.”
Tot dusver dacht iedereen dat een goede conditie alleen is te verkrijgen door langdurig trainen. Behalve de spieren zelf moeten immers ook het hart en de aansturing van de spieren beter gaan werken. “Het opmerkelijke van dit experiment is dat één verandering het gehele systeem opnieuw lijkt te bedraden,” stelt Evans. Vervolgonderzoek moet trouwens nog uitwijzen in hoeverre dat ook echt het geval is.
Een nadeel is, uiteraard, dat de topsport gretig misbruik kan maken van het middel - áls dat ooit op de markt komt. Experts zijn het er al over eens dat de huidige Olympische Spelen waarschijnlijk de laatste zijn zonder ‘genetische doping’ van nauwelijks detecteerbare dopingmiddelen die werken door ín het systeem van de sporter zelf te kruipen. De sporter lijkt dan bijvoorbeeld van nature behept met extreem veel spieren of een goed uithoudingsvermogen – maar in werkelijkheid heeft hij stiekem een paar extra genen laten inbouwen die zijn lijf oppeppen.
Ook middelen als GW501516 lijken geschikt voor dergelijke slinkse streken, erkennen de onderzoekers. Wie kan straks zeggen of een sporter zijn conditie dankt aan langdurige training of gewoon aan een pil?
Maar er zijn ook mensen die het middel écht nodig hebben, benadrukken de onderzoekers. Zoals mensen die zich om een of andere reden niet of nauwelijks kunnen bewegen, maar wél lichaamsoefening nodig hebben.
Intussen lijkt de stof ook in stelling gebracht in het gevecht tegen wat onderhand volksziekte nummer één is: zwaarlijvigheid. Evans: “De meeste afslankmiddelen zijn gericht op het verminderen van de eetlust. Dat is het moeilijkste om te veranderen bij mensen, omdat eetlust genetisch is geprogrammeerd. Middelen die de PPAR-delta-huishouding bevorderen zouden de stofwisseling ertoe aanzetten om meer energie te verbranden. Zodat men evenveel kan blijven eten.”
-------------------- People are like pieces of a puzzle. We all fit together, but not all of us connect. Berichten: 6985 | Plaats: Zeist | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!
Printer-versie van dit onderwerp
