Goedzo?! NiMS Forum Nieuw onderwerp  Reageer
mijn profiel | leden lijst inloggen | registreer | zoek | faq | forum home

  volgend oudste onderwerp   volgende nieuwste onderwerp
»
» Mijn recente berichten « | » De actieve onderwerpen van vandaag «
Goedzo?! NiMS Forum » Actueel » Wetenschap » Tamme proefrat overleeft buiten prima

 - UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!    
Auteur Onderwerp: Tamme proefrat overleeft buiten prima
NiMS
Links of rechts?


Beoordeeld:
4
Icoon 1 geplaatst      Profiel voor NiMS   Homepage     Stuur een nieuw prive bericht       Bewerk/Verwijder bericht   Reageer met Quotes 
75 Britse laboratoriumratten zijn vrij gelaten, niet door dierenbevrijders, maar juist in naam van de wetenschap. De beesten bleken het prima te redden. Labratten zijn nog ‘wild at heart’, maar kunnen dat achter hun tralies simpelweg niet laten zien.

Onheil nadert. De ene na de andere rat schiet schichtig zijn hol in, op de vlucht voor de kat die rond hun huis heen en weer tijgert. Met jagersblik in de ogen scherpt hij alvast zijn klauwen, een bloedstollende basklarinet zwelt aan – spannender nog dan in Peter en de Wolf. Zelfs de ratten die hem niet hebben gezien, geven geen kik.

Het vermelden waard, ratten die bang zijn voor een kat? In dit geval wel. De geschrokken ratten hebben namelijk nog nooit een kat gezien, evenals hun tweehonderd generaties voorouders. De tweehonderd generaties kennen blauwe lucht noch groen gras, en hebben in hun rechthoekige kooitjes altijd dezelfde hapklare brokken gegeten, tijdens een leven zonder gevaar, zonder uitdaging – en zonder katten.

Het zijn laboratoriumratten, doorgefokt op hun makkelijke gedrag en uniformiteit. Ver verwijderd van hun wilde neven. Althans, dat zou je na tweehonderd generaties wel verwachten. Maar is de labrat inderdaad een gedomesticeerd, slap aftreksel van de wilde rat, zoals de hond aftreksel is van de wolf? Of huist onder de meestal witte vacht nog steeds zijn wilde voorouder?

Vijfenzeventig labratten hebben deze vraag met een volmondig ‘ja’ beantwoord, toen de Oxford-zoöloog en ‘rattenprof’ Manuel Berdoy ze losliet in een afgeschermde boerderij-omgeving. Hij zag hoe de dieren zich razendsnel aanpasten aan een wereld die meer van hun kooi verschilt, dan Mars van de aarde.

Onmiddelijk eigenden ze zich een strobaal toe en verbouwden die tot een complex van tunnels en holletjes. Ze begrepen direct dat een waterplas het flesje aan de kooi verving. Binnen een paar uur verruilden de labratten hun gebruikelijke geschuifel voor het springerige loopje van de buitenrat. En binnen enkele dagen tekende zich al een pikorde af.

Hoe kan dat? Hoe weet een rat die slechts uitgebalanceerde dieetkorrels kent, of hij bramen, bladstengels en dode vogels moet eten of mijden? Hoe weten vrouwtjes die altijd genoeg voer hadden, ineens dat ze nu een voorraad moeten aanleggen voor een eventueel toekomstig nest?

Kennelijk, laat Berdoy zien, is de labrat niet echt tam. Het dier is nog steeds wild, maar kan dat binnen de tralies simpelweg niet laten zien. Veel biomedisch onderzoekers hebben juist het idee dat labratten niet meer zouden overleven in het wild; dat het zelfs wreed zou zijn om ze hun veilige omgeving en goede verzorging te ontnemen.

Manuel Berdoys experiment werd door een collega gefilmd. Toen de uitkomsten zo verrassend bleken, verwerkten ze de beelden tot een educatieve maar onderhoudende lesfilm over rattengedrag, de evolutionaire oorsprong ervan en de relatie tot menselijk gedrag. Tot hun stomme verbazing sleepte het resultaat – slechts bedoeld voor de collegazaal – twee prijzen voor natuurfilms in de wacht.

Op zijn website schrijft Berdoy te hopen dat de film informeert over het gedrag en de behoeften van (laboratorium)ratten, kennis die nodig is om de huisvesting en het welzijn van de proefdieren te verbeteren. Al langer pleiten proefdierdeskundigen ervoor ratten in een meer natuurlijke omgeving te huisvesten; sommige universiteiten doen dat ook. Er moeten steeds verschillende speeltjes in de kooien worden gelegd om de ratten uit te dagen, en de kooien moeten ook groter en liefst onderling verbonden zodat een sociale structuur ontstaat.

Maar zo simpel ligt het niet, verklaart een diergedragkundige tegen de nieuwssite van het tijdschrift Nature. In een complexe omgeving kunnen dieren hun gewoonten ontwikkelen, en zullen ze meer van elkaar verschillen. Terwijl wetenschappers juist ‘standaard-ratten’ nodig hebben. Als de individuele verschillen groter zijn, moet dat worden gladgestreken met grotere groepen proefdieren. Daar kunnen ethici nog hun tanden in zetten: wat heeft de voorkeur – weinig proefdieren in een doodsaaie omgeving, of veel meer van hen in een leuke omgeving?

--------------------
People are like pieces of a puzzle. We all fit together, but not all of us connect.

Berichten: 6985 | Plaats: Zeist | Geregistreerd: Jul 2002  |  IP: Gelogd | Rapporteer dit bericht aan een Moderator
   

Snelle Reactie
Bericht:

HTML staat uit.
UBB Code™ staat uit.

Kant en klare Graemlins
   


     » Mijn recente berichten « | » De actieve onderwerpen van vandaag «
Nieuw onderwerp  Reageer Sluit Onderwerp   Feature Onderwerp   Verplaats onderwerp   Verwijder onderwerp volgend oudste onderwerp   volgende nieuwste onderwerp
 - Printer-versie van dit onderwerp
Spring naar:


Neem contact met ons op | Nims home

Copyright 2004 Ni-Frith Media Systems

Powered by Infopop Corporation
UBB.classic™ 6.7.0
Vertaald door NiMS