geplaatst
“Niet met vreemden meegaan en geen snoep aannemen van vreemden, oké?” Ouders doen hun best om het kinderlijk vertrouwen in de mensheid in te tomen. Gelukkig houden we nog voldoende vertrouwen over, want de hele maatschappij – van de A2 en Pinkpop tot bol.com – drijft op het idee dat je op elkaar kunt rekenen.
Sterker nog, “hoe meer onderling vertrouwen, des te beter is het gesteld met de welvaart van een land,” zegt de Amerikaanse onderzoeker Paul Zak. “Nederland, Noorwegen en Zweden horen bij de landen met het hoogste vertrouwen”.
Maar hoe besluiten mensen om iemand te vertrouwen, en wanneer beantwoordt de andere partij dat met betrouwbaarheid? Spelen – net als bij dieren – hormonen hierbij een rol? Om er een vinger achter te krijgen, ontboden Zak en collega’s negentig proefpersonen in hun laboratorium van het neuro-economisch centrum van de Claremont Graduate University. Ze deelden hen op in tweetallen van een gever en een ontvanger en gaven iedereen tien dollar. Iedere deelnemer zat achter een computer, zonder zijn wederhelft te kennen of zelfs maar te zien.
De gevers konden kiezen om niets, een deel, of hun gehele tien dollar aan de ander te sturen. Dat geschonken bedrag zou verdrievoudigd worden, waarna de ontvanger een deel van dat vermeerderde geld kon terugsturen – of niet. Dit was de laboratorium-versie van vertrouwen: de gever schenkt immers een deel van zijn geld in het goede vertrouwen dat de ontvanger het signaal begrijpt en geld terugstuurt.
De onderzoekers vergeleken de transacties met allerlei bloedwaarden en 172 sociale factoren. Slechts één stofje vertoonde een duidelijke relatie met de financiële tekenen van vertrouwen: het hormoon oxytocine, ook wel het bindings- of liefdeshormoon genoemd. Wanneer bijvoorbeeld een baby bij zijn moeder drinkt, of als twee mensen de liefde bedrijven, dan komt dit hormoon bij beide partijen vrij en verstevigt de band. Zak: “Hoe meer geld de ontvangers kregen, des te meer steeg het oxytocine-gehalte in hun bloed. En hoe meer liefdeshormoon, des te meer gaven ze terug. Dat wijst erop dat oxytocine de belangrijkste factor is die betrouwbaarheid oproept wanneer mensen een teken van vertrouwen ontvangen.”
Het is verrassend dat een hormoon dat bekend staat als liefdeshormoon, zo’n grote rol blijkt te spelen bij anonieme transacties in een kil laboratorium. “Mensen hechten vrij makkelijk aan andere mensen. We zijn zeer sociale wezens”, reageert Paul Zak. “De architectuur van zenuwen en hormonen helpt ons om signalen van vertrouwen op te pikken en erop te reageren, grotendeels onbewust en hormonaal. Dit mechanisme van vertrouwen maakt moderne industriële economieën mogelijk waarin vreemden elkaar vertrouwen, samenwerken en handelen. Niet slecht voor een klein hormoon van maar negen aminozuren!”
Maar pas op voor ovulerende vrouwen. Onbetrouwbaar zijn ze, en hebberig. Terwijl de meeste ontvangers netjes een groot deel van de verdriedubbelde gift retourneerden – zodat gever én ontvanger erop vooruitgingen – gaven de vrouwen die ovuleerden allen bijzonder weinig terug.
“Het vrouwelijke geslachtshormoon progesteron, dat toeneemt tijdens ovulatie en zwangerschap, zorgt dat oxytocine minder goed aan zijn receptoren kan binden,” vertelt Zak. “Oxytocine kan dan minder goed zijn ‘bindende’ werk uitvoeren en vertrouwingwekkende signalen verwerken.”
De onderzoeker ziet er het evolutionaire nut wel van in: “Zwangere vrouwen moeten zoveel mogelijk voor zichzelf houden. En een vrouw die ovuleert, moet voorzichtig zijn met het interpreteren van signalen van vertrouwen. Als ze een man betrouwbaar genoeg acht om kinderen mee te krijgen, dan kan die beslissing het leven van die vrouw ingrijpend veranderen. Het lijkt er dus op dat de natuur vrouwen heeft toegerust met een ‘rem’ op impulsief vertrouwen.”
-------------------- People are like pieces of a puzzle. We all fit together, but not all of us connect. Berichten: 6985 | Plaats: Zeist | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!
Printer-versie van dit onderwerp
