Dinsdag staat de herfst weer op de kalender. Op het zuidelijk halfrond begint dan de lente en breekt de zon overal door. Onder invloed van het zonlicht begint ook de ´grote´ jaarlijkse ozonafbraak, waar de onderzoekers met spanning naar uitkijken. „Hoe groot het ozongat dit jaar boven de zuidpool precies wordt, is echter nog onzeker, maar het lijkt naar de toestand te gaan in 1998 en 2001, toen het gat het op een na grootste was in de geschiedenis”, zegt Marc Allaart van het KNMI.
Satellietbeelden van de laatste jaren, met de grote donkerblauwe en zwarte vlekken, laten er geen misverstand over bestaan. De kleuren corresponderen met de kleinste hoeveelheid ozon, hoe zwarter hoe minder ozon. Het millennium jaar 2000 heeft het grootste ozongat ooit op zijn naam staan. Het ontstond toen vroeg, maar was ook zo weer verdwenen. Het jaar daarop was het verloop gewoner, maar vorig jaar werden alle onderzoekers rond deze tijd verrast door uiteenvallen van het ozongat in twee stukken. Dat was sinds het ozongat bestaat, in de jaren tachtig van de vorige eeuw, nog nooit gebeurd. De ozonafbraak was vorig jaar bovendien ongeveer de helft minder dan de laatste jaren.
Bijzondere weersomstandigheden en afwijkende luchtstromingen met aanvoer van ozonarme lucht hebben de splitsing waarschijnlijk veroorzaakt.
Vorig jaar was het precies vijftien jaar geleden dat het Montreal Protocol van kracht werd. Het verdrag moet leiden tot het uitbannen van ozonafbrekende Stoffen en uiteindelijk tot het verdwijnen van het ozongat. Het snel opbreken van het ozongat kwam in het jubileumjaar als een geschenk uit de hemel. Ozononderzoekers waarschuwden echter al voor te groot optimisme. Toevallige natuurlijke variaties van weer en klimaat die invloed hebben op de afbraak van ozon, zouden de oorzaak kunnen zijn en de ontwikkeling zou volgend jaar weer eens heel anders kunnen gaan en die prognose blijkt nu uit te komen.
De afname van ozonafbrekende Stoffen is weliswaar meetbaar, maar nog te gering om tot uiting te körnen in het jaarlijkse ozongat. De kornende decennia zai de situatie wel moeten verbeteren, maar het duurt nog zeker tot midden deze eeuw voor het ozongat historieis.
Het ozongat ontwikkelt zieh door verbindingen met chloor die ontstaan door afbraak van chloorfluorkoolstoffen (CFK´s). Voor de afbraak moet de ozonlaag op ongeveer 20 kilometer hoogte ook zeer koud zijn, met temperaturen van meer dan 80 graden onder nul, en moet ook de zo´n schijnen. Zo´n situatie doet zich boven het zuidelijk halfrond voor in September, wanneer daar de poolwinter eindigt en het voorjaar aanbreekt. Ook de kracht van de wind in de ozonlaag: door de lage temperatuur waait het rond de pool hard waardoor de toevoer van warme lucht wordt geblokkeerd. Pas wanneer de zon hoger komt te staan, neemt de wind af en kan het ozongat weer vollopen met ozon. Dat gebeurt echter meestal pas in november of december, dus voorlopig worden de zwarte vlekken op de satellietbeelden alleen maar groter.
-------------------- Gelukkig maken is gelukkig zijn. Berichten: 436 | Plaats: Veghel | Geregistreerd: Jul 2003
| IP: Gelogd |
geplaatst
Ja wat doe je eraan he...dicht krijgen we hem niet meer.
Maar dinsdag staat er geen herfst op mij kalender he...maar mijn verjaardag en niet de herfst Berichten: 3613 | Plaats: Venray | Geregistreerd: Jul 2002
| IP: Gelogd |
UBBFriend: Email deze pagina naar iemand!
Printer-versie van dit onderwerp
![[Razz]](tongue.gif)
![[bounce]](graemlins/bounce.gif)
